مراحل استقرار برنامه های بهداشتی و درمانی: ارائه یک الگوی بومی شده

نویسنده: دکتر فرزانه مفتون(عضو هیأت علمی پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی)

چکیده

ماموریت نظام سلامت در هر کشوری ارتقای سطح سلامت است. در واقع نظام ارائه خدمات بهداشتی و درمانی جهت نیل به اهداف خود، برنامه‌ها و مداخلات بهداشتی (در سطوح مختلف پیشگیری) را متناسب با گروه‌های هدف گیرنده خدمت و جامعه هدف به کار می‌برد. به منظور اثربخشی برنامه و استفاده بهینه از منابع، ضروری است که در هر نظام ارائه خدمت برای استقرار برنامه‌ها و مداخلات جدید مراحل مختلفی لحاظ شود و شاخص‌هایی نیز به منظور ارزیابی برنامه در هر مرحله مد نظر قرار ‌گیرد. در این راستا داده‌ها و اطلاعات نظام ارائه خدمات بهداشتی و درمانی شواهدی را در اختیار قرار می‌دهد که براساس آن ارزیابی خدمات و برنامه‌ها به صورت صحیح (در هر دو بعد کمی و کیفی) قابل انجام است. ارائه الگوهایی در این زمینه، مدیران نظام سلامت و ارائه دهندگان خدمات بهداشتی و درمانی را قادر خواهد نمود تا با مشخص نمودن گام به گام فعالیت‌های ضروری و نظام‌مند نمودن آن از اینکه اهتمام مدیریت صرفاً در راستای اجرای با شتاب برنامه باشد پیشگیری نموده و فضای تحقیق و نوآوری را مهیاتر نماید. در این کتاب با مطالعه مراحل استقرار و ارزیابی استقرار برنامه‌های بهداشتی چارچوب مناسبی جهت اجرای برنامه در سیستم های بهداشتی ارائه شده است. قابل ذکر است که چنین الگوهایی در طی برنامه‌های ارائه خدمات مختلف شکل گرفته و تکمیل شده است. به همین ترتیب نیز در طی تحقیقات آتی و در برنامه‌های متفاوت قابل ارتقاء هستند.